Dlaczego stworzyliśmy tę stronę?
W grudniu 2020 roku minęło 10 miesięcy od wybuchu pandemii koronawirusa (COVID-19) w Norwegii. Norweski Związek Osób z niepełnosprawnościami (Norges Handikapforbund) otrzymał wiele próśb o dotarcie z informacją na temat pandemii do osób niepełnosprawnych posługujących się językami mniejszościowymi. Dlatego stworzyliśmy stronę informacyjną o koronawirusie i przetłumaczyliśmy ją na kilka języków w nadziei, że dotrze ona do osób, którzy potrzebują takiej informacji. Będziemy umieszczać na niej bieżące informacje o pandemii oraz inne przydatne informacje dla osób z niepełnosprawnością oraz dla ich najbliższych, jak również odniesienia do innych stron internetowych, na których można znaleźć więcej informacji.
Strona ta została stworzona w ramach projektu „Podwójna mniejszość, podwójna dyskryminacja”, wpieranego przez Urząd ds. Integracji i Wielokulturowości (IMDI). Stworzyliśmy również plakaty z informacją o koronawirusie, które można pobrać i drukować.
Pierwszy przypadek koronawirusa został zarejestrowany w Norwegii w lutym, a na przełomie marca i kwietnia wprowadzono poważne ograniczenia z powodu wysokich wskaźników zakażeń. W październiku ponownie wprowadzono częściowe ograniczenia, ponieważ wskaźniki zakażeń gwałtownie wzrosły. Od dnia 27 grudnia rozpoczną się szczepienia ludności przeciwko koronawirusowi. Po pierwszych trzech tygodniach rozprzestrzeniania się zakażeń zaobserwowano iż osoby urodzone poza Norwegią są nadreprezentowane w statystykach osób zakażonych koronawirusem. Grupa ta jest nadreprezentowana nie tylko pod względem liczby zakażeń ale też pod względem poważnych chorób i hospitalizacji oraz śmiertelności z powodu koronawirusa.
Naukowcy wskazują na różne możliwe przyczyny takiego stanu:
- Brak dostępu do informacji lub brak dostępu do informacji w języku ojczystym. Brak komputera, smartfona lub innych pomocy, w których zwykle można znaleźć informacje.
- Również łatwiej jest się zarazić w miejscach, w których mieszka większa ilość osób.
- Ponadto, jeżeli pochodzimy z kraju, w którym nie ufa się władzom, trudno jest nam zaufać informacjom przekazywanym przez władze w Norwegii. Brak takiego zaufania może negatywnie wpłynąć na chęć poddania się badaniu na obecność koronawirusa czy szczepieniu. Rozumiemy, że możesz być sceptycznie nastawiony(a), ale jeżeli mamy powstrzymać koronawirusa w Norwegii, to ważne jest, aby zaufać przekazywanym informacjom i przestrzegać zasad. Jeżeli przypuszczamy, że możemy być zarażeni koronawirusem, to powinniśmy się zbadać oraz zaszczepić, gdy będzie dostępna szczepionka.
- Imigranci pierwszego pokolenia zwykle nie mają ustabilizowanego życia zawodowego, dlatego, jak uważają badacze, może to przyczyniać się do zwiększonej liczby zarażeń wirusem w tej grupie: „Strach przed utratą dochodów może być przeszkodą w poddaniu się testowi na koronawirusa, kwarantannie czy izolacji w przypadku osób bez prawa do zasiłku chorobowego lub bez stałej pracy”. (regjeringen.no/no/aktuelt/ny-sisetter-i-gang-strakstiltak-for-a-fa-ned-smitten-blant-innvandrerede/id2790508/)
- Wielu z nich ma pracodawców, którzy nie liczą się z pracownikiem w sytuacji pandemii koronawirusa. Zrozumiałe jest, że pracownik znajduje się wtedy pod presją ale pracodawca jest prawnie zobowiązany do tego, aby w sytuacji pandemii, mieć na względzie dobro pracownika. (utrop.no/nyheter/nytt/234878/)
- Jest jeszcze kwestia wstydu związanego z zarażeniem koronawirusem, co może powstrzymywać niektórych przed wykonaniem testu. Bardzo ważne jest, aby zaznaczyć, że zarażenie koronawirusem nie jest niczym wstydliwym. Każdy może go złapać i nie musi to mieć nic wspólnego ze stylem życia. Niestety, koronawirus może dawać bardzo różne objawy – niektórzy nie mają ich wcale podczas gdy dla innych, szczególnie tych z grup podwyższonego ryzyka, może okazać się śmiertelny.
- Niektórzy sądzą, że otrzymają grzywnę lub inną karę, jeżeli ich wynik testu na koronawirusa będzie pozytywny lub jeżeli zarazili kogoś innego. To nieprawda. Jednak możemy dostać wysoką grzywnę, jeżeli zaprosimy gdzieś więcej osób czy jeżeli uczestniczymy w wydarzeniach w większej grupie osób, niż jest to dozwolone, a także jeżeli nie przestrzegamy ustawowej kwarantanny, np. byliśmy za granicą lub mieliśmy bliski kontakt z osobą, u której zdiagnozowano koronawirusa.
Wprowadzenie
Jako osoba z niepełnosprawnością nie powinieneś obawiać się utraty swoich praw, nawet w przypadku pandemii. Jeżeli oferta, do której masz prawo, zostanie objęta zakazem lub ograniczeniem, władze nadal będą zobowiązane do zapewnienia, że otrzymasz ofertę, do której masz prawo. Niestety po wprowadzeniu ograniczeń społecznych w marcu teoria często nie pokrywała się z praktyką. Teraz, gdy zbliżamy się do końca 2020 roku, doświadczenia zebrane zarówno przez organizacje działające na rzecz praw osób z niepełnosprawnościami jak i przez władze pokazują, w jaki sposób różne grupy odczuły skutki pandemii. Informacje na tej stronie są oparte na najczęściej otrzymywanych przez nas pytaniach.
Urząd ds. Integracji i Wielokulturowości (IMDI) zebrał wiele źródeł informacji w różnych językach na temat różnych aspektów pandemii koronawirusa: imdi.no/nyttige-nettsider-pa-andre-sprak/
Przegląd informacji w różnych językach na temat koronawirusa Głównego Urzędu ds. Opieki Zdrowotnej w Norwegii (Helsedirektoratet): helsedirektoratet.no/english/corona/information-in-other-languages-covid-19
Przegląd informacji w różnych językach na temat koronawirusa Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego (Folkehelseinstituttet): fhi.no/nettpub/coronavirus/infomateriell/generell-informasjon-koronavirus-pa-flere-sprak/?fbclid=IwAR0K9b9rt-auq4qFWZYjMImx6CmcyeRahtslWTnnNmGelyf40bWJ4QwxbHY
Konferencja prasowa z dnia 15 grudnia na temat sytuacji związanej z pandemią koronawirusa w różnych językach: regjeringen.no/no/aktuelt/koronasituasjonen-pressekonferanse-med-justis-og-beredskapsministeren-og-helse-og-omsorgsministeren-tirsdag-15.-desember/id2791652/
Asystencja osobista (BPA)
Prawdopodobnie znasz zalecenie władz, aby dobrze myć ręce, zarówno mydłem, jak i letnią wodą – dlatego bardzo ważne jest, aby higiena rąk zarówno u ciebie, jak i u twoich asystentów była czymś automatycznym! Pomagacie w ten sposób zapobiegać rozprzestrzenianiu się wirusa. Oprócz dobrej higieny rąk ważne jest również, abyś jako przełożony sprawnie komunikował się ze swoimi asystentami! Dobra komunikacja pomaga uniknąć nieporozumień i niepewności. A więc: myjcie ręce i rozmawiajcie ze sobą!
Poza tym ważne jest, abyś był na bieżąco z informacjami, jakie podaje twoja gmina lub dzielnica, twój dostawca usług BPA a także Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. W przypadku pytań i wątpliwości, jeżeli to nie jest nic pilnego, sprawdź, czy dana informacja znajduje się na stronie internetowej danej organizacji lub instytucji zanim się z nią skontaktujesz.
Personel o krytycznym znaczeniu dla społeczeństwa: Osoby, które pracują jako asystenci osobiści (BPA), są personelem o krytycznym znaczeniu.
Opieka nad dziećmi asystentów: Dzieciom personelu pełniącego krytyczne funkcje społeczne zapewnia się przedszkole, szkołę lub inną opiekę dzienną.
Niepełnosprawni rodzice, którzy potrzebują pomocy asystenta przez większą liczbę godzin z powodu przebywania dzieci w domu: Skontaktuj się z odpowiedzialnym za to pracownikiem gminy/dzielnicy, i zapytaj, czy możesz otrzymać zwiększoną ramę godzinową z powodu pandemii. Pamiętaj, że ramy godzinowe przyznawane są na dany rok. Oznacza to, że możesz wykorzystać więcej godzin w pewnym okresie czasu (tak jak obecnie), a mniej w innym, o ile do końca roku nie wykorzystasz całego limitu godzin.
Zasady dotyczące czasu pracy: Wielu dostawców rozszerzyło swoje zasady dotyczące czasu pracy z powodu pandemii. Sprawdź informacje na stronie internetowej swojego dostawcy lub skontaktuj się z twoim doradcą BPA.
Członkowie rodziny jako asystenci: Poproś dostawcę usług BPA o zawarcie umowy na możliwość pełnienia roli asystenta przez członków bliskiej rodziny (poprzez bliską rodzinę rozumie się matkę, ojca, rodzeństwo, współmałżonka/konkubenta, dzieci i wnuki), jeżeli z różnych powodów masz taką potrzebę. Zasadniczo gmina musi wstępnie zatwierdzić członków bliskiej rodziny jako asystenta. W obecnej sytuacji niektóre gminy odchodzą jednak od tego wymogu. Wiele dzielnic Oslo również zrobiło taki wyjątek na czas pandemii.
Plany awaryjne: Jeżeli jesteś w grupie ryzyka i/lub nie otrzymujesz niezbędnej pomocy z powodu pandemii, skontaktuj się z dostawcą BPA lub pracownikiem kontaktowym w gminie/dzielnicy i dowiedz się, czy istnieje plan awaryjny dla ciebie.
Higiena rąk: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego przygotował dobry przewodnik w tym zakresie: fhi.no/nettpub/handhygiene/
Bezpłatny kurs dla asystentów
Związki Zawodowe mają bezpłatne kursy dla asystentów w sytuacji pandemii: https://fagifokus.no/available-courses/?fbclid=IwAR2o9-50m7zMoIWlv7dWoz-4L3m7pPn_7u17TqKT8D1anYAUTfhn368sivc
Aby uzyskać dostęp do kursów z sekcji “Fag i fokus”, musisz się zarejestrować. Jest to nieskomplikowane i szybkie. Wielu dostawców BPA ma również różne inne przydatne kursy związane z ochroną przeciwzakaźną. Są to między innymi kursy e-learningowe i filmy. Skontaktuj się ze swoim dostawcą, aby dowiedzieć się, jakimi szkoleniami z zakresu ochrony przeciwzakaźnej dla asystentów i ich podopiecznych dysponują.
Ważne i przydatne linki
- Informacje o kwarantannie i izolacji: fhi.no/nettpub/coronavirus/fakta/avstand-karantene-og-isolering/
- Informacje dla osób z grup ryzyka: helsenorge.no/koronavirus/risikogrupper
Osoby niewidome i niedowidzące
Osoby niewidome i niedowidzące mogą mieć trudności z rozpoznaniem, czy zachowują 2-metrowy odstęp od innych osób. Często też używają rąk do orientowania się w pomieszczeniu lub np. w autobusie. W związku z tym mogą być bardziej narażone na zarażenie. Z badania przeprowadzonego przez Norweski Związek Osób Niewidomych wynika, że bardzo wiele osób niechętnie korzysta z transportu publicznego w czasie pandemii, i jeszcze więcej z nich zmaga się z samotnością i izolacją społeczną niż dotychczas: vl.no/reportasje/2020/08/07/to-meters-avstand-for-meg-er-umulig/
Informacje dla osób towarzyszących zaczerpnięte ze stron Norweskiego Związku Osób Niewidomych – blindeforbundet.no/om-blindeforbundet/smitteveileder :
Z zasady osoby niewidome powinny poruszać się w towarzystwie osoby towarzyszącej. Higiena rąk jest bardzo ważna u osób towarzyszących osobom niewidomym – szczególnie jeżeli pomagają większej liczbie osób.
- W rejonach, gdzie jest duża liczba zarażonych lub jeżeli wymagają tego inne warunki, może być wskazane korzystanie z maseczki na twarz. Zapoznaj się z zasadami obowiązującymi w miejscu, w którym się znajdujesz, na helsenorge.no: helsenorge.no/koronavirus/munnbind
- Zarówno Ty, jak i twój podopieczny, musicie zdezynfekować ręce przed i po wyjściu.
- Jeżeli jest to możliwe, np. podczas spaceru, zalecamy aby osoby towarzyszące korzystały z laski itp. o długości jednego metra. Laskę należy również zdezynfekować, jeżeli mają jej używać inne osoby. To samo dotyczy rąk.
Zakaz odwiedzania osób z niepełnosprawnością rozwojową
Podczas pandemii 2700 osób z niepełnosprawnością rozwojową zostało objętych zakazem odwiedzin ze względu na zasady ochrony przeciwzakaźnej. Była to bardzo poważna i przykra sprawa dla tych osób i ich bliskich a na dodatek zakaz ten był niezgodny z prawem. Norweski Związek na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Rozwojową naświetlił ten problem w opublikowanym tutaj artykule: nfunorge.org/Om-NFU/NFU-bloggen/hva-skar-seg-hvorfor-kom-besoksforbudene/.
Usługi tłumaczeniowe dla osób posługujących się językami mniejszościowymi i dla osób niesłyszących
Osoby niesłyszące często nie były brane pod uwagę podczas organizacji ustnych konferencji prasowych i tym podobnych, dotyczących pandemii koronawirusa, na których nie zapewniono tłumaczenia na język migowy. Døves Media i Supervisuell stworzyło przydatną stronę internetową z przeglądem informacji w norweskim języku migowym dotyczących koronawirusa: https://tegn.tv/film/coronavirus/
Jeżeli chodzi o tłumaczenia ustne z NAV, to oferuje się do pewnego stopnia „tłumaczy na miejscu”, tj. tłumaczy, którzy fizycznie przychodzą do urzędu, lecz przede wszystkim są to videotłumaczenia. Oferta zależy od oceny ryzyka zarażenia. Tutaj znajdziesz informacje ze strony internetowej NAV, nav.no/no/person/hjelpmiddel/nyheter-hele-landet/tolketilbudet-og-smittevern :
Videotłumaczenie jest z zasady wybierane jako lepsza alternatywa. Obecność tłumacza na miejscu musi zawsze być oceniona pod kątem ryzyka zarażenie w każdym indywidualnym przypadku. Każde zamówienie tłumacza rozpatrywane jest na podstawie aktualnych zaleceń władz w danym momencie, dotyczących liczby osób, które mogą przebywać w jednym miejscu oraz możliwości przestrzegania wytycznych dotyczących zalecanej odległości między osobami.
NAV Hjelpemidler og tilrettelegging przygotował wewnętrzne wytyczne dotyczące zamawiania i realizacji tłumaczeń ustnych wymagających obecności tłumacza na miejscu, tak aby spełnić wymagania dotyczące ochrony przed zakażeniami.
Tolketjenesten oferuje szkolenia użytkownikom, którzy nie mają doświadczenia w korzystaniu z videotłumaczeń, i zachęcają ich do korzystania z takich usług.
Dla osób LGBT z niepełnosprawnościami
Jeżeli jesteś osobą homoseksualną, biseksualną lub transpłciową, znajdziesz na internecie różne wydarzenia online na temat pandemii. Możesz równiez skontaktować się z organizacją Skeiv Verden, zrzeszającą osoby homoseksualne, które są imigrantami pierwszego lub drugiego pokolenia, lub też z organizacją Salam dla muzułmanów o orientacji homoseksualnej. Tutaj przeczytasz o Skeiv Verden w różnych językach: skeivverden.no/other-languages. Podkast Salam o pandemii „Queerentine”: salamnorge.no/hjem/categories/podcast
Uchodźcy z niepełnosprawnościami
Osiedlanie uchodźców przez gminy jest dobrowolne ale niestety niepełnosprawni uchodźcy często przebywają w ośrodkach dla uchodźców przez długi czas, ponieważ osiedlanie ich uznawane jest przez gminy za ekonomicznie ryzykowne. W takich sytuacjach państwo zapewnia gminom 5-letnie dotacje na osiedlenie osób z tej grupy, natomiast Urząd ds. Cudzoziemców (UDI) i Urząd ds. Integracji i Wielokulturowości (IMDI) uważa, że program dotacji powinien być przedłużony do 10 lat: nrk.no/tromsogfinnmark/mener-de-har-losningen-for-flyktninger-som-ingen-vil-bosette-1.15214968. Na stronach NOAS, Norweskiej Organizacji dla Osób ubiegających się o azyl, znajdziesz informacje w kilku różnych językach: noas.no/.
Środki pomocnicze i naprawy
Zbiorcza strona informacyjna NAV: NAV stworzył zbiorczą stronę internetową, która jest stale aktualizowana i zawiera informacje o tym, jaki wpływ na centrale środków pomocniczych ma sytuacja związana z koroną: nav.no/no/person/hjelpemidler/hva-har-du-vansker-med/nyttig-a-vite/korona-informasjon-fra-nav-hjelpemiddelsentral
Czas obostrzeń związany z pandemią: Fizyczne stawienie się w centrali środków pomocniczych nie będzie możliwe bez wcześniejszego umówienia się. Dotyczy to również centrów samochodowych. Ich pracownicy, którzy mogą przenieść biuro w domu, będą pracowali w ten właśnie sposób. Rozpatrywanie spraw przebiega normalnie a z centralną środków pomocniczych nadal można kontaktować się telefonicznie.
Dodatkowo NAV oferuje konsultacje wideo: kunnskapsbanken.net/nav-tilbyr-konsultasjoner-pa-video/
Usługi i oferty
Wszystkie spotkania użytkowników, kursy, próby i szkolenia w zakresie korzystania z pomocy są przełożone lub odwołane w czasie wprowadzenia obostrzeń. Ponadto zadania niebędące zadaniami krytycznymi będą miały niższy priorytet. Wydawanie środków pomocniczych w dużej mierze będzie przebiegało zgodnie z planem ale może trwać nieco dłużej niż zwykle.
Naprawy: Centrale współpracują z gminami i dostawcami w zakresie napraw i serwisowania. Usługi te będą świadczone w zakresie, jaki będzie możliwy w sytuacji pandemii.
Podpisy na formularzach
Wymóg, zgodnie z którym wnioskodawcy muszą podpisywać formularze w sprawach dotyczących środków pomocniczych, zostaje zniesiony w czasie obostrzeń i dotyczy:
- Wniosków o środki pomocnicze
- Zamawiania środków pomocniczych (program zamawiania)
- Pomocy w zakresie oceny i testowania środków pomocniczych
- Podpisu urzędnika gminy przy wydawaniu środków pomocniczych
Wyjątkiem są przypadki, które wymagają zatwierdzenia i zgody na przykład właściciela domu, zarządu lub pracodawcy. W tych przypadkach nadal obowiązują podpisy.
Centra samochodowe NAV
Centra samochodowe NAV ograniczyły wszystkie fizyczne spotkania do absolutnego minimum w czasie obostrzeń. Recepcja i wszystkie lokale, w których odbywa się testowanie sprzętu będą zamknięte a wszelkie testy i próby zarówno w centrach samochodowych, u użytkowników, jak i w zakładach przebudowujących sprzęt zostaną odwołane.
Montowanie samochodów z grupy 2 oraz sprzętu specjalnego będzie przebiegało tak jak wcześniej. Samochody będą montowane zgodnie z zamówieniami/ofertami, tak aby uniknąć przerw.
Rozpatrywanie spraw do czasu wydania wstępnej decyzji, zapotrzebowania na taksówki, naprawy i kontrole okresowe przebiegają normalnie.
Wydawanie samochodów, w przypadku zamknięcia wydziałów ruchu drogowego: Wydziały ruchu drogowego zwolniły użytkowników z inspekcji i zatwierdzania nowych samochodów z NAV, tak aby nadal można było zrealizować ich wydawanie. Przed wydaniem samochodu wciąż trzeba będzie dokonać ustanowienia zastawu oraz podpisania kwitu dłużnego.
Zakłady przebudowujące samochody będą działać tak długo, jak to możliwe. Będą działały zgodnie z wytycznymi Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego, które pomagają ograniczyć rozprzestrzenianie się koronawirusa.
Środki wspomagające aktywność i naprawa
Osobom powyżej 26 roku życia zostaną przyznane nowe środki wspomagające aktywność fizyczną w 2021 roku. Środki wspomagające aktywność fizyczną będą nadal naprawiane nawet w przypadku ponownego wprowadzenia obostrzeń.
Przeczytaj więcej o środkach wspomagających aktywność fizyczną: nav.no/no/person/hjelpemidler/hvor-trenger-du-hjelp/dagligliv-og-fritid/aktivitetshjelpemidler-til-personer-over-26-ar
Przydatne linki:
- Lista centrali zaopatrzenia w środki pomocnicze i ortopedyczne: nav.no/no/person/hjelpemidler/tjenester-og-produkter/hjelpemidler/kontakt-hjelpemiddelsentralen
- Artykuł z Handikapnytt o działaniach zapobiegających rozprzestrzenianiu się koronawirusa w centralach zaopatrzenia w środki pomocnicze i ortopedyczne: handikapnytt.no/korona-hjelpemiddelsentralene-strammer-kraftig-inn/
Transport
Jeżeli korzystasz z transportu publicznego (autobus, metro i tramwaj), ważne jest, abyś zapoznał(a) się z następującymi informacjami:
- Norweskie władze zalecają wszystkim, aby jak najmniej przemieszczali się środkami transportu publicznego.
- Jeżeli musisz odbyć podróż autobusem, kierowca nadal rozłoży dla ciebie rampę, ale nie może udzielić ci pomocy w odległości bliższej niż jeden metr.
- W zwykłych autobusach miejskich w Oslo nie ma pasów bezpieczeństwa ani pasów dla wózków inwalidzkich. W autobusach lotniskowych, pociągach oraz autobusach dalekobieżnych mogą znajdować się pasy bezpieczeństwa lub pasy do wózków inwalidzkich. Jeżeli do korzystania z pasów potrzebujesz pomocy, to albo powinieneś podróżować z kimś albo zamiast tego skontaktować się z firmą Ruter/lokalną firmą transportową, aby zamówić taksówkę.
Więcej informacji znajdziesz na stronie Ruter: ruter.no/nyheter/reiserad/?id=14863
Firma przewozowa Vestfold Kollektivtrafikk (VKT) informuje na swojej stronie internetowej, że może pomóc jedynie przy rozkładaniu rampy ale nie służy pomocą, która wymaga bliskiego kontaktu z drugą osobą: vkt.no/nyhetsrom/nyheter/2020/mars/coronavirus-informasjon-til-reisende/
W razie pytań związanych z lokalnym lub regionalnym transportem publicznym, zalecamy poszukanie informacji na stronie internetowej firmy przewozowej.
Osoby z dzieckiem niepełnosprawnym
Z naszych doświadczeń wynika, że w czasie wprowadzenia obostrzeń:
- Wiele z dzieci wymagających szczególnej opieki, które miały nadal otrzymywać ofertę nauczania, nie otrzymało jej.
- Dzieci wymagające specjalnej pomocy pedagogicznej w dużym stopniu ją utraciły, zarówno w czasie obostrzeń, jak i później. Stało się tak ponieważ pedagodzy specjalni zostali zaangażowani do pracy jako nauczyciele w innych klasach/kohortach.
- Dzieci, których rodzice mają na podstawie decyzji przydzieloną pomoc w opiece nad dzieckiem (tzw. avlastning „odciążenie w opiece”) lub opiekuna dla dziecka (støttekontakt) za pośrednictwem Urzędu ds. ochrony praw dzieci, mogły nadal korzystać z tej oferty. Dzieci, którym na podstawie decyzji przyznano taką samą ofertę z powodu niepełnosprawności, straciły ją.
Koordynator i plan indywidualny
Jeżeli ty lub twoje dziecko potrzebujecie długoterminowych i skoordynowanych usług, gmina/dzielnica musi przydzielić wam koordynatora, który zapewni niezbędną indywidualną opiekę każdemu pacjentowi lub użytkownikowi, koordynację wszystkich przysługujących wam usług i postęp w pracy w ramach indywidualnego planu. Przykładami usług, które mogą być długoterminowe i wymagają koordynacji, to: odciążenie w opiece, asystencja osobista (BPA), pielęgniarka środowiskowa, habilitacja lub rehabilitacja, pomoc praktyczna, terapia zajęciowa i środki pomocnicze, fizjoterapia, przystosowanie nauki w szkole oraz opiekun społeczny. (Musi istnieć zapotrzebowanie na dwie lub więcej usług).
Koordynacja ma za zadanie zapewnić, że usługobiorca będzie miał wpływ na otrzymaną ofertę, wzmocnić współpracę pomiędzy różnymi usługodawcami oraz wzmocnić współpracę pomiędzy usługodawcami a osobą korzystającą z usług, ewentualnie jej najbliższymi. Wiele z dzieci, które na podstawie decyzji miały przyznanego własnego koordynatora, straciło tę ofertę podczas obostrzeń wprowadzonych w marcu.
O planie indywidualnym i koordynatorze można przeczytać tutaj: helsedirektoratet.no/veiledere/rehabilitering-habilitering-individuell-plan-og-koordinator/individuell-plan-og-koordinator/om-individuell-plan-og-koordinator-formal-og-rettigheter
Strona Abloom, stowarzyszenia działającego na rzecz rodzin z mniejszości narodowych i dzieci niepełnosprawnych: abloom.no/. Strona stowarzyszenia na temat koronawirusa: abloom.no/abloom-deltar-i-fellesdugnad-mot-koronaviruset
Informacja ze strony HBF
Poniższe bardzo przydatne informacje pochodzą ze strony internetowej Stowarzyszenia Rodziców Dzieci z niepełnosprawnościami – hbf.no/korona-info:
Wielu rodziców dzieci niepełnosprawnych przeżywało trudne chwile w czasie obostrzeń. Wielu z nich otrzymało jedynie informację, że działalność szkoły, ośrodka dziennego lub oferta odciążenia w opiece zostały zawieszone. Rodzice sami musieli orientować się w gąszczu ciągłych informacji, oprócz zajmowania się dziećmi, które często wymagają całodobowej opieki.
Otrzymaliśmy wiele wiadomości od zmartwionych rodziców, którzy nie mogli sobie wyobrazić, w jaki sposób to wszystko będzie funkcjonowało. Wielu z nich nie zaoferowano ani żadnych alternatywnych form nauczania ani innych sposobów rozwiązania sytuacji braku oferty nauczania.
Dzieci wymagające asystencji osobistej (BPA)
Zasiłek pielęgnacyjny (Pleiepenger)
Aby otrzymać zasiłek pielęgnacyjny, należy spełniać wszystkie poniższe warunki:
- Opiekuję się dzieckiem w okresie, o który się ubiegam.
- Dziecko było poddane leczeniu/badaniom w szpitalu lub w innym specjalistycznym ośrodku zdrowia.
- Przebywam z dzieckiem w szpitalu lub w domu, ponieważ dziecko potrzebuje stałej opieki.
- Dziecko nie jest objęte ofertą opieki. Lub dziecko jest objęte ofertą opieki do 30 godzin tygodniowo. W przypadku, gdy rodzice dziecka muszą być w ciągłej gotowości lub czuwają w nocy nad dzieckiem, można zrobić wyjątek od zasady redukowania zasiłku pielęgnacyjnego zgodnie z ilością godzin odpowiadającą ofercie opieki.
- Byłam(em) zatrudniona(y) przez co najmniej 4 tygodnie. Zasiłek chorobowy, zasiłek dla bezrobotnych, zasiłek rodzicielski, zasiłek ciążowy, zasiłek opiekuńczy, zasiłek pielęgnacyjny oraz zasiłek szkoleniowy liczą się tak samo jak dochód z pracy zarobkowej.
- Opiekując się dzieckiem, tracę co najmniej 20 procent dochodów.
- Mój dochód stanowi co najmniej połowę kwoty bazowej Norweskiego Systemu Ubezpieczeń Społecznych (Folketrygden). (Zasiłek dla bezrobotnych, zasiłek chorobowy, zasiłek rodzicielski, zasiłek opiekuńczy i zasiłek szkoleniowy liczą się jako dochód).
(Źródło: NAV)
Szkoły
W czasie obostrzeń sytuacja wyglądała następująco: Wytyczne Głównego Urzędu ds. Opieki Zdrowotnej w Norwegii (Helsedirektoratet) dotyczące zamykania szkół i przedszkoli przewidują wyjątki w przypadku dzieci i młodzieży ze specjalnymi potrzebami w zakresie opieki. Dlatego należy pamiętać o tym, że:
«Każda szkoła i przedszkole musi zadecydować na podstawie konkretnej i indywidualnej oceny, kto może otrzymać taką ofertę. Czynniki brane pod uwagę w procesie oceny to na przykład to, czy osoby te mają poważne upośledzenia fizyczne lub psychiczne albo czy są objęte środkami pomocniczym itp. Aby zapobiec rozprzestrzenianiu się wirusa, gminy muszą stosować restrykcyjne praktyki”.
Wielu rozgoryczonych rodziców zwróciło się do nas, ponieważ dyrektor szkoły, do których uczęszcza ich dziecko, zinterpretował wytyczne na swój własny sposób. Z doświadczenia wiemy, że stosuje się wiele różnych rozwiązań:
- Przedszkole/szkoła/świetlica szkolna/oferta odciążania rodziców w opiece nad dzieckiem została całkowicie zawieszona, bez alternatywnych rozwiązań.
- Przedszkole/szkoła/świetlica szkolna/oferta odciążania rodziców w opiece nad dzieckiem działała w przypadku dzieci z grupy docelowej.
- Przedszkole/szkoła/świetlica szkolna/oferta odciążania rodziców w opiece nad dzieckiem działała w przypadku dzieci ze szczególnymi potrzebami ale zostały wprowadzone bardzo surowe wymagania co do tego, kto może przyjść do szkoły (dyrektor uważał, że rodzice są w stanie sami zaopiekować się swoim dzieckiem, niezależnie od opinii samych rodziców).
- Niektórzy otrzymali pomoc asystenta w domu.
- Niektóre gminy uważają, że dotyczy to tylko klas 1-4 w szkołach podstawowych.
- Niektórzy zinterpretowali to tak, że aby dziecko mogło przyjść do szkoły, trzeba mieć pracę o krytycznym znaczeniu społecznym i dziecko w dużym stopniu wymagające opieki. Wydaje się, że jest tyle interpretacji, ile jest dyrektorów szkół.
Przydatne linki:
Główny Urząd ds. Edukacji (Utdanningdirektoratet): udir.no/kvalitet-og-kompetanse/sikkerhet-og-beredskap/informasjon-om-koronaviruset/
NAKU czyli Krajowy ośrodek wiedzy w zakresie niepełnosprawności rozwojowej (Nasjonalt kompetansemiljø om utviklingshemming) wraz z Głównym Urzędem ds. Opieki Zdrowotnej w Norwegii opracowały przewodnik dla osób z niesprawnościami rozwojowymi ale informacje w nim zawarte dotyczą także innych dzieci wymagających szczególnej opieki i pomocy. Strona informacyjna NAKU dla osób z niesprawnościami rozwojowymi o koronawirusie:
https://naku.no/node/7959
Przewodnik dla bliskich pacjentów opieki zdrowotnej i beneficjentów usług opiekuńczych opracowany przez Główny Urząd ds. Opieki Zdrowotnej w Norwegii: helsedirektoratet.no/veiledere/parorendeveileder
Nauka szkolna
Wiele dzieci realizowało specjalny program nauczania w okresie obostrzeń. Dzieci mają prawo do specjalnie dopasowanego programu nauczania również w czasie nauczania domowego. Niektóre szkoły zadbały o dobre zorganizowanie nauczania dla tych uczniów, podczas gdy innym szkołom nie udało się to.
Na stronie internetowej Głównego Urzędu ds. Edukacji możemy przeczytać:
„Obowiązkiem właściciela szkoły jest zapewnienie uczniom możliwości edukacji. Dlatego szkoły muszą ułatwić uczniom nauczanie w domu, tak daleko jak jest to możliwe ”.
Jeżeli twoje dziecko nie otrzymało dostosowanego planu nauczania, skontaktuj się z dyrektorem lub pedagogiem specjalnym i wskaż na treść strony internetowej Głównego Urzędu ds. Edukacji, tak aby twoje dziecko mogło otrzymać odpowiednio dostosowane nauczanie.
Transport do i z przedszkola/szkoły/ośrodka opieki
Wiele dzieci jest przyzwyczajonych do stałych kierowców. W czasie pandemii wielu kierowców niechętnie oferuje pomoc np. przy zamocowaniu wózka inwalidzkiego lub pasów bezpieczeństwa dziecka ze względu na ryzyko zakażenia.
W rezultacie wielu rodziców zdecydowało się samodzielnie dowozić i przywozić dziecko. Zapytaj w swojej gminie, czy możesz ubiegać się o zwrot kosztów dojazdu i gdzie ewentualnie należy się o to ubiegać.
Dni zasiłku opiekuńczego (opieka na„chore dziecko”)
Rodzice mogą otrzymać zasiłek opiekuńczy na czas przebywania w domu z dziećmi, gdy szkoły i przedszkola w całym kraju są zamknięte. Ale w sytuacji pandemii, której rozwój ciężko przewidzieć, dni zasiłku opiekuńczego mogą zostać szybko wykorzystane. Liczba dni opieki dla wszystkich rodziców została podwojona w 2020 roku i nie ma pewności, czy będzie tak samo w roku 2021.
W celu umożliwienia rodzicom pełniącym funkcje krytyczne społecznie kontynuowanie ich ważnej pracy, możliwe będzie dzielenie dni opieki między dwojgiem rodziców. Ze względów praktycznych taka możliwość jest ogólnodostępna ale zachęca się do korzystania z niej w celu zapewnienia ciągłości ważnych funkcji społecznych.
Informacja o zasiłku opiekuńczym w 2020 roku: regjeringen.no/no/aktuelt/foreldres-rett-til-omsorgspenger-dobles/id2694342/
Usługi realizowane przez gminę (przedszkole, szkoła, odciążenie w opiece, ośrodki dzienne)
Dzieci, które potrzebują pomocy lub dodatkowej asysty (lub szczególnej pomocy w przypadku problemów zdrowotnych) w przedszkolu lub w szkole, nadal mają taką samą potrzebę, nawet wtedy, gdy muszą pozostać w domu.
Gmina jest odpowiedzialna za zapewnienie pomocy, która da dzieciom i ich rodzinom niezbędne wsparcie na czas zamknięcia szkoły, przedszkola itd. Jednocześnie w sposobie, w jaki zapewnia się tę pomoc, bierze się pod uwagę ochronę dzieci przed ewentualnym zarażeniem, gdyż są one szczególnie narażone na jego skutki.
Aby znaleźć dobre rozwiązania, ważne jest nawiązanie ścisłego dialogu i współpracy z bliskimi dziecka, tak aby rozważyć możliwe rozwiązania i przygotować plan pracy. Plan powinien zawierać opis tego, na czym ma polegać pomoc, w jaki sposób będzie ona zapewniona oraz kto będzie zaangażowany w jej udzielenie.
Odpowiedzialność za dobre procedury w zakresie ochrony przeciwzakaźnej spoczywa na gminie. Zaleca się, aby gminy dopasowały swój plan gotowości na czas pandemii, tak aby było jak najmniej zaangażowanych osób i instytucji, z którymi należy się kontaktować. Pojawienie się koronawirusa w Norwegii jest dla wszystkich nową i nieznaną wcześniej sytuacją, ale gmina odpowiada za wszystkich mieszkańców.
Jeżeli gmina lub dzielnica nie nawiązuje kontaktu z własnej inicjatywy, skontaktuj się z nimi sam(a), aby dowiedzieć się, jaką pomoc mogą zaoferować tobie i twojej rodzinie.
Specjalny zasiłek opiekuńczy (omsørgsstønad)-„Czy mogę otrzymać podwyższony zasiłek opiekuńczy z gminy, jeżeli szkoła lub ośrodek dzienny jest zamknięty”?
Niektórzy rodzice otrzymują specjalny zasiłek opiekuńczy z gminy. Alternatywą może być złożenie wniosku o natychmiastowe zwiększenie liczby godzin, chociaż wiemy, że nie pokryje to faktycznej utraty wynagrodzenia, jeżeli będziesz musiał(a) wziąć wolne z pracy.
Decyzja w tej sprawie należy do twojej gminy – przepisy i wytyczne Głównego Urzędu ds. Opieki Zdrowotnej i innych władz publicznych nic na ten temat nie wspominają. Wiemy również, że rozpatrzenie tego typu wniosku długo trwa.
Rodzice, którzy mają dzieci powyżej 18 lat, które mieszkają w domu i straciły miejsce w szkole lub ośrodku dziennym.
Na dzień dzisiejszy tacy rodzice nie mają żadnych szczególnych praw do pozostawania w domu w celu zapewnienia opieki nad swoimi dziećmi. Po osiągnięciu pełnoletniości dziecka, rodzice nie sprawują już nad dzieckiem ustawowej władzy rodzicielskiej. Problem polega na tym, że bardzo niewiele gmin ma jakikolwiek aparat pomocowy zapewniający sieć bezpieczeństwa takim osobom. Rodzice zmuszeni są i oczywiście biorą na siebie odpowiedzialność za swoje dzieci ale w większości przypadków muszą brać wolne z pracy lub liczyć na elastyczność pracodawcy. W takich przypadkach można również ubiegać się o asystencję osobistą (BPA) lub o inny rodzaj pomocy.